Familoki, co to takiego zapytacie? Zamiast pytać proponujemy je umieścić na swoim szlaku i zobaczyć na żywo.

Nazwa wzięła się od niemieckiego – Familien-Block czyli – dom rodzinny. W familokach mieszkały i nadal mieszkają głównie rodziny górników i hutników. Familoki większości osób kojarzą się z czerwoną cegłą, zamkniętymi osiedlami i niezbyt wyrafinowaną architekturą. Nic bardziej mylnego.

Każde osiedle jest inne. Na mapie są i czerwone ceglaste budynki zdobione unikatową mozaiką, jak i niskie bielone domki jednorodzinne. Miasta ogrody i zamknięte obiekty na bazie kwadratu. Neogotyckie wieżyczki oraz modernistyczne proste bryły.

Trasę sugerujemy rozpocząć na Katowickim Nikiszowcu, w miejscu gdzie świat wygląda jakby się zatrzymał lata temu. To chyba najbardziej znany kompleks familoków w kraju, często wykorzystywany w filmach i teledyskach. Na osiedlu nie znajdziesz współczesnych reklam czy billboardów. Konserwatorzy bowiem skutecznie dbają o zachowanie oryginalnego wyglądu osiedla.

Kilka kilometrów dalej zawitasz do Giszowca – wypełnionego niskimi, zabielanymi domkami i zielenią. Osiedle powstało z myślą o stworzeniu miasta-ogrodów. Zielonej oazy, gdzie pracownicy kopalni wypocząć mogli po ciężkim dniu pracy by zachować niezbędny balans.

W Rudzie Śląskiej zachęcamy do zobaczenia osiedli Ficinus, Kaufhaous i kolonii Carl Emanuel. Każde z nich to inna historia, inna charakterystyka bryły.

Szlak zakończ w Zabrzu. Powstałe na początku XX wieku Osiedle Zandka jest bardzo zróżnicowane i unikatowe. Całość projektu nawiązywać miała do tak zwanych osiedli willowych. Budynki przyozdabiane zostały licznymi wykuszami, ryzalitami, a nawet wieżyczkami. 

To oczywiście nie wszystkie przykłady tej śląskiej architektury.  Familoki znajdziesz na obszarze całego województwa.